Het virus



Viruskarakteristieken


Rotavirussen zijn opgebouwd uit een drielagig kapsied en bezitten geen envelop. Dit maakt het virus bijzonder resistent in de omgeving. De structuur van het virus en de organisatie van hun gesegmenteerd dubbelstrengig RNA genoom is weergegeven in Figuur 1. De buitenste kapsiedlaag bestaat uit de virale proteïnen VP7 en VP4, die neutraliserende antistoffen induceren. Hieronder bevindt zich de binnenste kapsiedlaag (VP6-eiwitten), die meteen ook de grootste antigene massa van het virus vormt. Daaronder ligt de kern, bestaande uit VP2-eiwitten, die het 11 segmenten dubbelstrengig RNA genoom omgeeft. Ieder gensegment heeft zich zo georganiseerd dat het naar één van de twaalf hoekpunten van het icosahedrale partikel gericht is en tegelijk nauw geassocieerd is met de virale enzymes VP1 en VP3, die belangrijk zijn voor transcriptie en replicatie.



Stacks Image 1449

Figuur 1. Rotavirus partikel (naar Jayaram et al., 2004; Trask et al., 2012).




Stacks Image 1509


Figuur 2. Rotavirus species bij verschillende diersoorten (positieve lijst).

Classificatie van rotavirussen


Binnen het genus rotavirus wordt een onderverdeling gemaakt in 9 groepen of species (A-H). Deze classificatie is gebaseerd op gelijkenissen van aminozuursequenties van het binnenste kapsiedeiwit VP6. Een positieve lijst van rotavirus species die teruggevonden werden bij verschillende diersoorten wordt hieronder weergegeven. Bij varkens werden rotavirussen van de groepen A, B, C, E en H geïsoleerd, terwijl bij de mens deze van A, B, C en H werden teruggevonden. Er bestaat geen kruisbescherming tussen de verschillende types. Groep A rotavirussen worden klinisch en epidemiologisch als meest belangrijk beschouwd, maar eigenlijk werd naar het voorkomen van niet-groep A rotavirussen en hun klinische/subklinische belang nog maar zeer weinig onderzoek uitgevoerd.
De Rotavirus Classification Working Group houdt de classificatie up to date. De rapporten en updates kan u hier nalezen.